احادیث  رمضانی

در این مجموعه تعدادی از احادیث پیامبر گرامی اسلام (ص) و همچنین ائمه اطهار(ع) در خصوص ماه مبارک رمضان به همراه منابع مربوطه جهت بهره مندی روزه داران عزیز از فیوضات این ماه عظیم تهیه و تقدیم می گردد:

 1- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَز َّوَ جَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ یُضاعِفُ اللّه‏ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَکَةِ؛

ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهى است که خداوند در آن حسنات را مى‏افزاید و گناهان را پاک مى‏کند و آن ماه برکت است.  

بحار الانوار(ط-بیروت) ج93 ، ص340 - فضایل الاشهر الثلاثه ص95

2- امام صادق علیه السلام :

مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْن‏

هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏ کند.  

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 94 ، ح 1829 - امالی(صدوق) ص 670

3- امام صادق علیه السلام :

من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه؛

هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد - روح ایمان از او جدا مى شود.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 118 ، ح 1892 - ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص 236

4- امام علی علیه السلام :

شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى؛

رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.

شرح فروع کافی ج 4 ، ص 14

5- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم : 

 هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ الْإِجَابَةُ وَ الْعِتْقُ مِنَ النَّار

رمضان ماهى است که ابتدایش رحمت است و میانه ‏اش مغفرت و پایانش اجابت و آزادى از آتش جهنم.   

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 67 {شبیه این حدیث در بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 342 }

6- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم : 

 إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْه‏

درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى ‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.         

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 344

7- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم : 

لوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ مَا فِی رَمَضَانَ لَوَدَّ أَنْ یَکُونَ رَمَضَانُ السَّنَة

اگر بنده «خدا» مى‏ دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى ‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 346 ، ح 12

8- امام رضا علیه السلام : 

مَنْ قَرَأَ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ آیَةً مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کَانَ کَمَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِی غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُور

هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل این است که درماه هاى دیگر تمام قرآن را بخواند.  

فضائل الاشهر الثلاثه ص 97 ، ح 82 - بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 341

9-  امام صادق علیه السلام :

 رَأْسُ السَّنَةِ لَیْلَةُ الْقَدْرِ یُکْتَبُ فِیهَا مَا یَکُونُ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَةِ.

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى ‏شود.          

 تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان) ج4 ، ص 332

10-  امام صادق علیه السلام :

کَیْفَ تَکُونُ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ  قَالَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا خَیْرٌ مِنَ الْعَمَلِ فِی أَلْفِ شَهْرٍ لَیْسَ فِیهَا لَیْلَةُ الْقَدْر

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.      

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 158 ، ح 2025

11-  امام صادق علیه السلام :

التقدیر فى لیلة تسعة عشر و الابرام فى لیلة احدى و عشرین و الامضاء فى لیلة ثلاث و عشرین؛

برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏ گیرد و تصویب آن در شب بیست و یکم و تنفیذ آن در شب بیست‏ و سوم.     

وسایل الشیعه ج 10 ، ص 354 ، ح 13591

12-فضل بن یسار

کَانَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام إِذَا کَانَتْ لَیْلَةُ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ لَیْلَةُ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ أَخَذَ فِی الدُّعَاءِ حَتَّى یَزُولَ اللَّیْلُ فَإِذَا زَالَ اللَّیْلُ صَلَّى‏

امام باقر علیه السلام در شب بیست و یکم و بیست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏ شد تا شب به سر آید و آن گاه که شب به پایان مى ‏رسید نماز صبح را مى‏ خواند.     

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 155

13- امام صادق علیه السلام :

 إِنَّ مِنْ تَمَامِ الصَّوْمِ إِعْطَاءُ الزَّکَاةِ یَعْنِی الْفِطْرَةَ کَمَا أَنَّ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِیِّ صلى الله علیه و آله مِنْ تَمَامِ الصَّلَاةِ لِأَنَّهُ مَنْ صَامَ وَ لَمْ یُؤَدِّ الزَّکَاةَ فَلَا صَوْمَ لَه‏

تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است همانند کسی که روزه بگیرد و زکات نپردازد برایش روزه ای نیست     

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 183 ، ح 2085

14- امام محمد باقر علیه السلام :

لکل شیء ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان؛

هر چیز بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 630 ، ح 10

15-  حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

اکْثِرُوا فِیهِ مِنْ تِلَاوَةِ الْقُرْآن‏

در ماه [رمضان] قرآن را بسیار تلاوت کنید.   

فضائل الأشهر الثلاثة  ص 95

16- امام صادق علیه السلام :

إفطارُکَ فی مَنزِلِ أخیکَ المُسلِمِ أفضَلُ مِن صِیامِکَ سَبعِینَ ضِعفاً.

افطار کردن در منزل برادر مسلمانت، برتر از هفتاد روز روزه تو است.

محاسن ص 411 ، ح 145

17- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

الصّائِمُ لا تُرَدُّ دَعوَتُهُ.    

دعاى روزه ‏دار رد نمى ‏شود.    

نهج الفصاحه ص 547 ، ح 1856

18-   امام صادق علیه السلام :

اَلطّیبُ تُحفَةُ الصّائِمِ.  

بوى خوش، تحفه روزه‏ دار است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 113

19-  امام موسی کاظم علیه السلام : 

فِطرُکَ أخاکَ الصّائِمَ أفضَلُ مِن صِیامِکَ.

افطارى دادن به برادر روزه ‏دارت از روزه ‏ات بهتر است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 68 ، ح 2 - تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان) ج 4 ، ص 201 ، ح 580

20-   امام صادق علیه السلام :

قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَیلَةُ القَدرِ.    

شب قدر، قلب ماه رمضان است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 66 -من لایحضره الفقیه ج 2 ، ص 99 ، ح 1843

21- امام صادق علیه السلام :

مَن لَم یُغفَر لَهُ فی شهرِ رمضانَ لَم یُغفَر لَهُ إلی مِثلِهِ مِن قابِلٍ الّا أن یَشهَدَ عَرَفَةَ

کسى که در ماه رمضان آمرزیده نشود، تا رمضان آینده آمرزیده نگردد، مگر آن که در عرفه حاضر شود.   

دعائم الاسلام  ج 1 ، ص 269

22- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

إذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت أبوابُ النارِ، و فُتِحَت إبوابُ الجِنانِ، و صُفِّدَتِ الشَّیطانُ

چون ھلال ماه رمضان پدید آید، درھاى دوزخ بسته گردد و درھاى بھشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر کشیده شوند. 

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93 ، ص 348 ، ح 14

23-حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

قَد وَکَّل اللهُ بِکُلِّ شَیطانٍ مَرِیدٍ سَبعَةً مِن مَلائِکَتِهِ فَلَیسَ بِمَحلولٍ حتّی یَنقَضِیَ شَهرُکُم هذا

خداوند بر ھر شیطان سرکشى ھفت تن از فرشتگان خود را گمارده است که تا پایان این ماه ھمچنان در بند آن ھا مى باشد.  

وسایل الشیعه ج 10 ، ص 304 ، ح 13477

24- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن أدرَکَ شَهرَ رَمَضانَ فَلَم یُغفَر لَهُ فَأبعَدَهُ اللهُ

ھر که ماه رمضان را دریابد و آمرزیده نشود، خداوند او را (از رحمت خود) دور گرداند.

فضائل الاشهر الثلاثه ص 54

25- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

فَمَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی رَمَضَانَ فَفِی أَیِّ شَهْرٍ یُغْفَرُ لَه‏

کسى که در رمضان آمرزیده نشود، در کدام ماه آمرزیده خواھد شد؟

امالی(صدوق) ص 53 - ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص 72